Kranten

— Onze stadgenooten zullen met genoegen vernemen, dat , ten gevolge van de nieuwe verandering op het brandwezen , de heer H.H. van Gogh, tot dus verre kapitein-brandmeester, door heeren Burgemeester en Wethouders tot adjunct-opperbrandmeester is benoemd. De bijzondere ijver, waarmede genoemde heer steeds zijne vorige betrekking waarnam, strekt de burgerij tot waarborg , dat het adjunct opperbrandmeesterschap aan goede handen is toevertrouwd. De heer A. van Gogh , die niet minder dan 40 jaren als assistent van den brandmeester-generaal zich bij onderscheidene branden verdienstelijk heeft gedragen , is onder dankbetuiging voor zijne aan de stad bewezen diensten door het gemeentebestuur eervol ontslagen.

- Het is nu omstreeks 25 jaren geleden dat de houtzaagmolen Willem de Eerste van den heer A. van Gogh J. Zn., gelegen aan den Bezuidenhoutschenweg, werd gebouwd. Toen stond koning Willem de Eerste aan den jongen knaap H. H. van Gogh goedgunstig toe dien molen naar Zijne Majesteit te noemen. In den laatsten tijd is die molen overgegaan aan den heer H. H. van Gogh alhier, die tevens een nieuwen heeft opgerigt, welke een der grootste in zijn soort is. Hij heeft het denkbeeld opgevat den nieuwen molen den naam te geven van Prins van Oranje. Tot dat einde heeft hij zich onlangs tot den Koning gewend. Het is ons aangenaam te kunnen mededeelen , dat het z. M. dezer dagen behaagd heeft den adressant te doen kennen, dat het gedane verzoek werd ingewilligd. Thans verneemt men, dat de heer H. H. van Gogh, ingevolge die welwillende beschikking, den dag van gisteren bestemd had, om den nieuwen molen den naam van Prins van Oranje te geven. Zoo als wij meldden behooren de beide molens thans dien heer toe. Zij zijn de eenigen van dien aard in deze stad en strekken niet weinig tot bevordering van handel en nijverheid in deze residentie.

GRATIS TE BEKOMEN
ZWARTE GROND, zonder Puin of Steenen, aan de alhier nieuw in aanbouw zijnde Houtzaagmolen Prins van Oranje. Adres bij
H. H. VAN GOGH.

Naar men verneemt is de houtzaagmolen van den heer H. H. van Gogh, genaamd de Prins van Oranje, met welks opbouw in de maand April dezes jaars een aanvang werd gemaakt, thans voltooid, zoodat hij bij genoegzamen wind in werking kan komen; volgens het eenparig gevoelen van deskundigen, die ook van elders zijn gekomen, om den molen te bezigtigen, laat zoowel de soliditeit van zamenstelling, als de doelmatigheid der inrigting, niets te wenschen over, maar moet hij als eene der beste trafijken van die soort in ons Vaderland worden beschouwd; wij wenschen dan ook den ondernemenden oprigter, die door de uitbreiding van eenen belangrijken tak van nijverheid, den bloei en de welvaart dezer stad helpt bevorderen, en ledige handen werk verschaft, den besten uitslag toe.

Zaturdag avond jl. heeft de houtzaagmolen de Prins van Oranje, toebehoorende aan onzen stadgenoot, den heer van Gogh, voor de eerste maal eene proeve gedaan, welke ten gunstigste aan de verwachting heeft beantwoord, en blijken heeft gegeven van de soliditeit van het voltooide werk. Het aanwezige werkvolk van gemelden heer gaf bij deze feestelijke gelegenheid al de kenteekenen van gulle blijdschap, hetgeen op de vele belangstellenden een aangenamen indruk maakte. De eerste gezaagde plank werd tot zetel gebruikt van den eenigen zoon en opvolger van den eigenaar, die daarmede door de feestvierenden in de ruimte van den molen werd rondgeleid. Er heerschte eene gepaste vreugde en alles liep in de beste orde af.

Heden morgen is de onlangs daargestelde houtzaagmolen van den heer H. H. van Gogh, welke sedert eenigen tijd in volle werking is, bezocht geworden door heeren Burgemeester en Wethouders, die met de meeste belangstelling deze trafijk in alle hare bijzonderheden hebben bezigtigd en den eigenaar zoo over de zamenstelling als inrigting hunne bijzondere tevredenheid hebben te kennen gegeven. Hun Ed. Achtb. hebben alzoo op nieuw een blijk gegeven van hunne belangstelling in al wat het welzijn der Gemeente bevorderlijk is.

Heden middag, ongeveer 2 ure, ontlastte zich vlak boven de stad een hevig onweder, zoodat de bliksemstralen middellijk door donderslagen werden gevolgd. Men vreesde reeds dadelijk, dat het weder hier of daar in onze Gemeente zou inslaan. Spoedig hoorde men dan ook reeds van brand. Aanvankelijk verspreidde zich het gerucht, dat de bliksem was geslagen in den korenmolen: de Vier Winden, aan het Kanaal, en dadelijk rukten de spuiten derwaarts op. Het bleek echter spoedig, dat dit gerucht ongegrond was. De bliksem is echter, in den tijd van 10 minuten, tweemaal geslagen in den Hout-zaagmolen: de Prins van Oranje, op den Zuid-West-Buiten-Singel, toebehoorende aan den heer H.H. van Gogh, alhier. Den eersten keer ontdekte werkvolk, dat het riet van de kap in brand was. De werklieden waren spoedig in de weer met water aanbrengen, zoodat zij er weldra in mogten slagen, het brandende riet te blusschen. Gelukkig dat er geen gat in het riet naar buiten brandde, daar anders bij den fellen Zuid-Westelijken wind zeker de molen geheel vernield zou zijn geworden. Een der werklieden heeft bij het blusschen brandwonden aan de vingers bekomen.
--
Gisteren namiddag ten ongeveer 5 ure is, zooals wij in ons vorig nummer reeds met een woord vermeld hebben, de bliksem geslagen in den nok van den houtzaagmolen van den heer P. Mouton alhier, gelegen in de gemeente Wateringen; aangewakkerd door den sterken wind, was de molen spoedig geheel afgebrand. De brandspuiten van Wateringen, Rijswijk en de Heul bevonden zich spoedig ter plaatse van het ongeval, maar konden de vlammen niet meester worden. Omstreeks negen ure kon men den brand als geëindigd beschouwen; evenwel waren er nog vele voorwerpen smeulende. Menschenlevens heeft men gelukkig niet te betreuren. Ook de belendende gebouwen hebben weinig of geen schade geleden.

Heden morgen is van den houtzaagmolen de Prins van Oranje, aan den Noordwest-Buitensingel alhier, terwijl de molen malende was, een roede afgeslagen en over de kap heên tot op een afstand van ongeveer 60 voeten nedergevallen in het daarnevens gelegen land. Gelukkig heeft geen der werklieden eenig letsel bekomen en is de schade gering.

Burgemeester en Wethouders van 's GRAVENHAGE brengen ter kennis van belanghebbenden, dat op Maandag den 8n Mei aanstaande, des middags ten twaalf ure, ten raadhuize zullen worden belegd informatien de commodo et incommodo, betreffende de het door den Heer H. H. VAN GOGH, aan Heeren Gedeputeerde Staten van Zuidholland gedaan verzoek, om vergunning tot het oprigten van een stoom-hout-zaagmolen aan den Noordwest Buitensingel alhier, Kadaster Sectie A No. 4900, — en dat alsdan aan ieder gelegenheid zal worden gegeven, om mondeling of schriftelijk daartegen bezwaren in te brengen.
's Gravenhage, den 29 April 1865.
De Burgemeester,
F.G.A. GEVERS DEIJNOOT.
De Secretaris
P. WINTGENS.

Heden morgen is de nieuwgebouwde houtzaagmolen: de Nijverheid , van den heer H. H. van Gogh, voor het eerst in werking gekomen en schijnt bij voorbaat reeds volkomen aan de verwachting te beantwoorden. Wat de uitvoering van het werk betreft, den heer J. Braanker, mr. molenmaker, te Delft, komt daarvoor alle lof toe. Het benoodigde ijzerwerk is geleverd door de firma's L. J. Enthoven en Comp. en de wed. A. Sterkman en Zonen, beiden gunstig bekende industriëelen te dezer stede.
Deze molen is een nieuw bewijs, dat de industrie in de residentie ook gelijken tred wil houden met de eischen des tijds.

Dezen morgen omstreeks 6 ure is er brand ontstaan in de werkplaats van de houtdraaijerij van den heer G. W. Steinmetz, in de Westerbaanstraat hier ter stede.
De brand werd spoedig gebluscht met de spuit van den heer van Gogh en het personeel van diens houtzaagmolen, die zeer spoedig op het terrein aangerukt waren. Twee andere spuiten waren nog aangekomen, doch behoefden geen water te geven.
De Burgemeester, de commissaris van politie Beukman, de opperbrandmeester en de adjunctopperbrandmeester zijn bij de blussching tegenwoordig geweest.

Door de hoos, die gister-namiddag omstreeks 3 ure boven de residentie woedde , is aan de nieuwe gasfabriek een in aanbouw zijnde muur geheel omgewaaid, en ook een roede van den houtzaagmolen de Prins van Oranje, aan de Veenkade, afgeslagen; ongelukken hebben daarbij niet plaats gehad.

Men verzekert ons dat er plan bestaat, om in het z.g. Kleine Veentje, waar de stad belangrijke uitbreiding ondergaat en reeds een talrijke bevolking zich heeft gevestigd, een R.-C. hulpkerk te bouwen voor de kerk in het Westeinde, waartoe voor een groot gedeelte het nieuw bebouwde terrein kerkelijk behoort. De gronden naast den houtzaagmolen zijn reeds aangekocht en een gedeelte daarvan is voor de hulpkerk aangewezen. Ook denken de tegenwoordige eigenaars van het terrein een geheel ander aanzien aan de nieuwe straten te geven. dan met de naastbijgelegene het geval is. Mogen zij daarin slagen, dan zal men ook van de westzijde der stad een behoorlijken toegang verkrijgen tot het nieuwe park, dat het Gemeentebestuur voor de daarachter liggende terreinen ontworpen heeft.

Nog onder den indruk van den vreesselijken brand, die de vorige week een bloeijende fabriek in de asch legde, werden gister-avond plotseling weder de alarmklok en het brandgeroep vernomen. Geen wonder dat ieders belangstelling, meer nog dan gewoonlijk, daardoor getrokken werd en men zich overal informeerde, waar het vernielend element ditmaal zijn prooi gekozen had.
Bij onderzoek bleek toen, dat een loods, aan den Noordwest-Buitensingel gelegen, toebehoorende aan een hovenier, en gevuld met stroo- en rietmatten en turf, in brand geraakt was. In korten tijd rukten tal van brandspuiten aan, doch het wegje, de verboden toegang, was voor de spuiten onbereikbaar en men kon dus slechts met de handbrandspuit van den houtzaagmolen de Prins van Oranje, de brandende loods naderen. Met dit bluschmiddel en met emmers water, wist men het vuur eindelijk meester te worden.
De loods was toen evenwel reeds geheel uitgebrand. Ten tien ure hoorde men dan ook reeds : men is den brand meester en .... het was maar een loods.

Bij het hevig onweder van gister-avond is een roede van den houtzaagmolen de Prins van Oranje, toebehoorende aan den heer H. H. van Gogh, aan den N.-W. Buitensingel, door den bliksem getroffen en stuk geslagen, terwijl nog ander houtwerk aan den molen beschadigd werd. Gelukkig ontstond echter door het ongeval geen brand, zoodat het scheen alsof de bliksem voor den opperbrandmeester ontzag toonde. De schade wordt op f 500 à 600 begroot.

Den bekenden houtzaagmolen „De Prins van Oranje, in het Veentje, gaat men sloopen.

De spreekcel.
Men schrijft ons:
Ter aanvulling van de aardige bijzonderheden door de Nieuwe Courant medegedeeld over den laatste der Haagsche molens, die eerlang gesloopt zal worden, moge dienen, dat Het Haasje - zoo heet de molen - aan het Molenslop in 't Kleine Veentje, daar niet altijd in zijn eentje heeft gestaan. Tot voor betrekkelijk korten tijd stonden daar in de buurt niet minder dan zes molens, zoo goed als in elkaars onmiddellijke nabijheid. Vlak tegenover Het Haasje zal menigeen zich nog de steenen kolossus genaamd de Haanmolen op den hoek van Noordwal en Zuid-West Binnensingel herinneren. Daar iets verder aan dienzelfden singel stond de molen De Valk, en schuin tegenover den Haanmolen, aan de Veenkade, de houtzaagmolen De Prins van Oranje, die nog niet zoo lang geleden afgebroken is. Maar ook bij de Loosduinsche brug hebben tot in 't midden der 19e eeuw twee molens vlak tegenover elkaar gestaan, de Noord- en Zuid molen genaamd, waarvan de oudste bewoners ook nog wel heugenis zullen hebben en die trouwens op oude prenten van Den Haag voorkomen.

Omtrent het onlangs door den Gemeenteraad goedgekeurde plan tot aanleg van een straat op het zich tusschen de Veenkade en Elandstraat uitstrekkende terrein, wordt het navolgende meegedeeld.
Bedoeld terrein waarop voorheen de houtmolen van de firma van Gogh & Z. was gevestigd, en sinds jaren braak ligt, is door de N. V. Algemeene Handelmaatschappij van Onroerende Goederen aangekocht om als bouwterrein te worden geëxploiteerd.
Door het midden van het terrein, dat gemiddeld 43 M. breed is, zal van af de Veenkade tot de Elandstraat, dus evenwijdig met de Waldeck Pyrmontkade, een straat worden aangelegd ter breedte van 11 M. en ter lengte van ongeveer 265 M. De terreinen ter weerszijden van de straat hebben een gemiddelde diepte van 16 M. en zullen, voor zoover daarvan niet wordt afgeweken, mot boven- en benedenhuizen worden bebouwd in den huurprijs van ongeveer f 400 per jaar.
Volgens een door den architekt F. L. J. Lourijsen ontworpen plan kan het terrein met een groot aantal huizen worden bebouwd; totaal 127 woningen.